Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 Nisan dönemine ilişkin İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) verilerini yayımladı. TCMB’nin verilerine göre, mevsimsellikten arındırılmış RKGE, bir önceki aya göre 2,4 puan düşerek 100,8 seviyesine geriledi. Bu sonuç, reel kesim güveninde Eylül 2024'ten bu yana görülen en düşük seviyeye işaret etti.
Sanayicinin Beklentileri Zayıflıyor
Mevsimsellikten arındırılmamış reel kesim güven endeksi de düşüş gösterdi. Mart ayında 104,1 seviyesinde olan endeks, 0,9 puan azalarak 103,2 seviyesine indi. Özellikle gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde; üretim hacmi ve iç piyasa siparişleri için artış bekleyen işletmelerin oranında düşüş gözlendi. Buna karşın, ihracat siparişleri konusunda iyimserlik korundu ve artış bekleyenlerin oranı arttı.
İstihdamda Gerileme, Yatırımda Temkinli Artış
İş dünyasının gelecek üç aya ilişkin istihdam beklentileri zayıflarken, sabit sermaye yatırımı konusunda temkinli bir iyileşme gözlendi. Bu durum, firmaların kısa vadede personel alımına temkinli yaklaştığını, ancak uzun vadeli yatırımlarda daha olumlu bir görünüm sunduğunu ortaya koyuyor.
Firmaların gelecek üç aya dair ortalama birim maliyetlerinde artış beklediği görüldü. Aynı zamanda satış fiyatlarında artış yönlü beklenti de güçlendi. Bu veriler, hem üretim hem de tüketici fiyatlarında baskıların devam edebileceğine işaret ediyor.
TCMB verilerine göre, gelecek 12 aylık dönemde yıllık Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) beklentisi de artış kaydetti. Mart ayında yüzde 38,6 olan beklenti, Nisan ayında yüzde 38,9 seviyesine yükseldi.
Sanayicinin En Büyük Sıkıntısı Yetersiz Talep
Ankete katılan işletmelerin %54’ü üretimi kısıtlayan herhangi bir faktör olmadığını belirtirken, %14,4’ü ise talep yetersizliğini en önemli üretim kısıtı olarak değerlendirdi. Bu oran, iç piyasada talep daralmasının reel sektörü baskılamaya başladığını gösteriyor.
Diğer kısıtlayıcı unsurlar arasında ise mali imkansızlıklar, işgücü eksikliği, hammadde yetersizliği ve çeşitli operasyonel sorunlar sıralandı.
Anketin önemli bulgularından biri de içinde bulunulan sektöre dair genel değerlendirmeler oldu. Katılımcılar arasında sektörün genel gidişatı konusunda kötümser olduğunu belirtenlerin oranı artış gösterdi. Bu durum, üretim ve yatırım kararlarında daha temkinli bir tutumun benimsendiğini gösteriyor.
