İstanbul’un Depreme Dayanıklı En Riskli ve En Güvenli Bölgeler
Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, İstanbul’un zemin kalitesine ilişkin çarpıcı veriler içeren jeofizik haritayı kamuoyuyla paylaştı. Haritada İstanbul’un ilçe ilçe deprem risk durumu ortaya konulurken, zemin kalitesinin olası yıkımlar üzerindeki etkisi net biçimde gözler önüne serildi. Uzman ismin verdiği bilgilere göre, yıkımların %65’i zemin kaynaklı, %35’i ise yapısal hatalardan kaynaklanıyor.
Ercan’ın uyarısı net: “Çözüm; sağlam yerde, sağlam yapıdır.”
Avrupa Yakası: Zayıf Zeminler Uyarısı
İstanbul’un batı yakası, özellikle Küçükçekmece, Avcılar, Esenyurt ve Büyükçekmece gibi bölgeler turuncu, kahverengi ve sarı tonlarla gösteriliyor. Bu da bu ilçelerde zemin kalitesinin oldukça düşük olduğunu ve olası bir depremde yer ivmesinin artarak yıkım riskini artırabileceğini gösteriyor.
Bu alanlar, sıvılaşma riski açısından da en hassas bölgeler arasında yer alıyor.
Anadolu Yakası: Görece Daha Sağlam Bölgeler
İstanbul’un doğu yakası, özellikle Şile ve Beykoz gibi kıyıdan uzak ve yüksek topoğrafik bölgeler yeşil ve mavi tonlarla temsil ediliyor. Bu da bu alanların zemin bakımından daha sağlam olduğunu ve olası bir sarsıntıda daha az zarar görme potansiyeline sahip olduklarını ortaya koyuyor.
Ayrıca Boğaz çevresi ve Haliç kıyıları, koyu tonlarda olmasa da zayıf zeminli bölgeler olarak dikkat çekiyor.
AFAD Verileri: 4 Ayda 12 Bin Deprem!
Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığı (AFAD) tarafından paylaşılan verilere göre, 1 Ocak - 30 Nisan 2025 tarihleri arasında Türkiye genelinde tam 12.124 deprem kaydedildi. Bu sarsıntıların:
- 500'den fazlası Marmara Denizi'nde,
- 600'den fazlası ise Kütahya çevresinde meydana geldi.
Son bir ayda en dikkat çeken sarsıntılar ise İstanbul merkezli olarak 23 Nisan’da gerçekleşti. Aynı gün içinde üç büyük sarsıntı yaşandı:
- Saat 12.49’da: 6,2 büyüklüğünde
- Saat 12.51’de: 5,9 büyüklüğünde
- Saat 13.02 ve 15.12’de: 4,9 büyüklüğünde
Bu veriler, Marmara Bölgesi’nin hâlâ aktif bir sismik hat üzerinde olduğunu bir kez daha ortaya koydu.
Depremde Hayatta Kalmak İçin Zemin Kriteri Şart
Prof. Dr. Ercan’ın uyarısı oldukça net: “Yıkımın %65’i zemin kaynaklı. Bu yüzden yapıdan önce zemine bakmak zorundayız.”
Bu bağlamda imar politikalarının yeniden gözden geçirilmesi, zemin etütlerinin zorunlu hale getirilmesi ve riskli bölgelerde yapılaşmanın sınırlandırılması gerekliliği bir kez daha gündeme geliyor.
Fay Hattı Sorgulama ve Bireysel Önlem Önerisi
Vatandaşların yaşadıkları yerin aktif fay hattına ne kadar yakın olduğunu öğrenmeleri, buna uygun yapısal güçlendirme adımları atmaları öneriliyor. E-Devlet üzerinden ya da AFAD'ın Fay Hattı Sorgulama Servisi ile bu bilgiler kolayca elde edilebiliyor.