CHP’den Vergi Adaleti Vurgusu
CHP Genel Başkan Yardımcısı Burhanettin Bulut tarafından sunulan kanun teklifinde, TRT'nin gelirlerinin büyük oranda dolaylı vergilere dayandığı ifade edildi. Teklifte, elektrik faturalarındaki TRT payının 2021’de kaldırılmasına rağmen elektronik ürünlerdeki bandrol vergilerinin artırıldığına dikkat çekilerek şu ifadelere yer verildi:
“TRT, artık bağımsız bir kamu yayıncısı değildir. İktidarın sesi hâline gelmiş, propaganda aracı olarak kullanılmaktadır. Halkın vergisiyle taraflı yayın yapılması kabul edilemez.”
Bandrol Vergisinin Kapsamı Ne?
Halihazırda TRT’ye gelir sağlayan bandrol vergisi şu oranlarda uygulanıyor:
- Akıllı telefonlar: %10
- Televizyonlar: %16
- Tablet ve bilgisayarlar: %2
- Radyo, navigasyon cihazları, akıllı saatler: %8’e kadar
Bu oranlar cihazların ithalat bedeli ya da satış fiyatı üzerinden hesaplanıyor ve doğrudan ürün fiyatlarını artırıyor.
TRT Gelirleri Arttı, Harcamalar Şeffaf Değil
CHP İzmir Milletvekili Atilla Sertel’in paylaştığı verilere göre, TRT’nin bandrol gelirleri son yıllarda hızla artış gösterdi:
- 2018: 1 milyar 703 milyon 800 bin TL
- 2019: 1 milyar 757 milyon 170 bin TL
- 2020: 2 milyar 619 milyon 573 bin TL
Ancak bu gelirlerin büyük bölümü yüksek maliyetli yapımlara ve dış yapım harcamalarına gidiyor. Sertel, TRT’nin harcama kalemlerinin yeterince şeffaf olmadığını ve muhalefete yayınlarda yer verilmediğini dile getirdi.
Yasa Teklifi Ne Getiriyor?
Yeni düzenlemenin yasalaşması hâlinde tüketicileri ve kamu yayıncılığı anlayışını doğrudan etkileyen bazı değişiklikler gündeme gelecek:
- Ürün fiyatlarında düşüş: Elektronik cihazların fiyatları %2 ila %16 oranında azalabilir.
- Vergi yükü hafifler: Tüketici üzerindeki dolaylı vergi baskısı azalır.
- TRT’ye doğrudan bütçe denetimi: TRT, halktan toplanan vergiler yerine doğrudan kamu bütçesinden desteklenerek daha şeffaf ve denetlenebilir bir yapıya kavuşabilir.
Tarafsız yayıncılık yeniden tartışılır: Kamusal yayıncılığın tarafsızlığı ve hesap verebilirliği kamuoyunda yeniden gündeme gelir.
Meclis Gündeminde Kritik Başlık
Ekonomik krizle birlikte alım gücünün düştüğü bir dönemde, CHP’nin sunduğu bu yasa teklifi hem tüketici dostu bir adım hem de medya politikalarında yeni bir sayfa olarak değerlendiriliyor. TBMM’de görüşülmesi beklenen teklifin kabul edilmesi hâlinde, TRT’nin finansman modeli ve yayıncılık anlayışı yeniden şekillenebilir.
