Yapay zeka devi OpenAI, Microsoft ile olan stratejik ortaklığını yeniden masaya yatırıyor. Financial Times’ın haberine göre, iki şirket, OpenAI'nin halka arz (IPO) planları doğrultusunda mevcut anlaşmaları yeniden müzakere ediyor. Bu görüşmeler, OpenAI’nin daha şeffaf, yatırımcı dostu ve ticari odaklı bir yapıya geçiş sürecinde belirleyici rol oynayacak.
Kar Amacı Gütmeyen Modelden Kar Odaklı Yapıya
2015 yılında Elon Musk ve Sam Altman öncülüğünde kar amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulan OpenAI, 2019’da dış yatırım kabul etmeye başlayarak karma bir yapıya geçmişti. Şimdi ise şirketin nihai hedefi, kamu yararını önceleyen ancak yatırımcı çekmeye elverişli bir yapı olan Kamu Yararına Çalışan Şirket (PBC) statüsüne dönüşmek.
Bu dönüşüm, sadece sermaye yapısını değil, OpenAI'nin kurumsal misyonunu da doğrudan etkiliyor.
13 Milyar Dolarlık Yatırımın Geleceği Ne Olacak?
Microsoft, bugüne dek OpenAI’ye 13 milyar dolardan fazla yatırım yaptı. Şimdi ise yeniden yapılandırma sürecinde, bu yatırımlar karşılığında ne kadar hisse sahibi olacağı ve erişim haklarının nasıl şekilleneceği konuları görüşülüyor.
Mevcut anlaşma, Microsoft’un 2030’a kadar OpenAI'nin yapay zeka teknolojilerine özel erişimini ve gelir paylaşımını kapsıyor. Ancak kaynaklara göre Microsoft, 2030 sonrası da bu teknolojilere erişimini sürdürebilmek adına bazı hisselerinden feragat etmeye sıcak bakıyor.
40 Milyar Dolarlık Finansman Baskısı
OpenAI, Ekim 2024’te 6,6 milyar dolarlık fon toplarken, Mart 2025’te SoftBank liderliğinde 40 milyar dolarlık bir başka yatırım turunu tamamladı. Ancak uzmanlara göre, sınırlı kâr modeliyle bu seviyede fon toplamak sürdürülebilir değil.
Yatırımcı sözleşmelerinde, yeniden yapılandırmanın başarısız olması halinde sermayenin iade edilmesini sağlayacak maddeler yer alıyor. Bu nedenle, PBC’ye geçiş neredeyse bir zorunluluk halini aldı.
Hukuki Zorluklar: Kaliforniya ve Delaware Engeli
OpenAI'nin Kaliforniya ve Delaware eyaletlerindeki kayıtlı yapısını değiştirebilmesi için bu eyaletlerin kamu misyonu ve kar amacı arasında denge sağlayan yapıya onay vermesi gerekiyor. Delaware Başsavcısı Kathy Jennings, şirketin önerdiği modelin yasal uygunluğunu incelemeye aldı.
Eğer bu dönüşüm başarısız olursa, OpenAI’nin IPO hayali ağır bir darbe alabilir.
OpenAI ve Microsoft Arasındaki İlişkiler Geriliyor mu?
Her ne kadar iki şirket teknolojik olarak yakın çalışsa da, OpenAI’nin bağımsızlık vurgusu zaman zaman gerginlik yaratıyor. OpenAI kendi altyapısını kurmak için SoftBank ve Oracle ile ortak projelere imza atarken, Microsoft’un sağlayıcılıktan öteye geçmemesi gerektiğini savunuyor.
Yine de Microsoft tarafı, “zorlayıcı olsa da, anlaşmaya varılacağından eminiz” mesajı veriyor.
AGI Hedefi Değişmedi
CEO Sam Altman, OpenAI'nin nihai hedefinin insan zekasını aşan genel yapay zeka (AGI) sistemleri geliştirmek olduğunu vurgulamaya devam ediyor. Ancak bu hedefe ulaşmak için şirketin geleneksel sermaye piyasalarının kapısını çalması artık kaçınılmaz görünüyor.
