43 yaşındaki Rus mühendis Neden Casuslukla Suçlanıyor?
Hollanda İstihbaratına Göre Büyük Casusluk Operasyonu
Hollanda merkezli litografi devi ASML ve yarı iletken üreticisi NXP, tarihlerinin en ciddi güvenlik ihlallerinden biriyle karşı karşıya. 43 yaşındaki Rus mühendis German A., bu şirketlerden ve TSMC ile GlobalFoundries’den elde ettiği yüzlerce gizli belgeyle Rusya’ya bilgi sızdırmakla suçlanıyor.
Hollanda istihbarat servislerinin ortaya çıkardığına göre, söz konusu belgeler, Rusya’da 28nm üretim teknolojisine sahip bir çip fabrikası kurulmasına yönelik kritik teknik verileri içeriyor. Bu olay, Batı’nın teknoloji ambargosu altında olan Rusya’nın çip üretiminde ilerleme çabalarıyla doğrudan bağlantılı görülüyor.
Yıllara Yayılmış Bir Casusluk Ağı mı Var?
German A.'nın sadece birkaç belge değil, toplamda 105 ASML iç dökümanı ve 88 TSMC teknik dosyasını ele geçirdiği bildiriliyor. Bu belgelerin askeri ve endüstriyel alanlarda kullanılabilecek 28nm çip üretimi için yeterli olabileceği düşünülmese de, sızdırılan bilgiler Rusya’nın çip geliştirme süreçleri için oldukça kritik önemde.
Yapılan araştırmalar, German A.'nın USB bellek, bulut depolama ve şifreli mesajlaşma uygulamaları aracılığıyla bilgileri Moskova’ya ilettiğini gösteriyor. Bu faaliyetler karşılığında yaklaşık 40.000 avro kazanç sağladığı tahmin ediliyor.
Casuslukla Gelen Teknoloji?
Batı ülkelerinin yüksek teknoloji ihracat kısıtlamaları, Rusya'nın gelişmiş yarı iletken teknolojilerine ulaşmasını zorlaştırmıştı. Ancak uzmanlar, German A. gibi mühendislerin dahil olduğu casusluk ağları ile bu engellerin aşılmaya çalışıldığını belirtiyor.
28nm teknolojisi, günümüzün ileri düzey üretim süreçlerine kıyasla daha geri kalsa da, askeri radarlar, uydu sistemleri, ve otomotiv elektroniği gibi birçok stratejik sektörde yaygın olarak kullanılıyor.
German A.’nın “Kariyeri”: Stajyerlikten Casusluğa Uzanan Bir Yolculuk
2008 yılında Belçika’daki Imec araştırma merkezinde staj yaparak kariyerine başlayan German A., ardından Yunanistan ve Almanya’da çeşitli araştırma ve üretim kurumlarında görev aldı. GlobalFoundries ve Mapper Lithography gibi şirketlerde görev yaptıktan sonra, Mapper’ın ASML’ye devriyle birlikte ASML bünyesine katıldı.
2020 yılında ASML’de çalışırken, erişimi olmaması gereken bazı dosyaları incelediği tespit edilen German A., güvenlik sistemlerinden kaçmayı başardı. 2021 yılında ASML’den ayrıldıktan sonra, 2022’de geçici olarak NXP’de görev aldı.
Aynı yıl, çip üretiminde kullanılan kimyasal buhar biriktirme (CVD) cihazı satın almaya çalışması dikkat çekti. Cihazın teslimat rotası değiştirilerek İsrail’e yönlendirilmiş, ancak gönderim gerçekleşmemişti.
Rusya'da Çip Fabrikası Kurma Girişimi ve Tutuklanma Süreci
2023 yılı sonlarına doğru, German A.’nın Rus araştırmacılarla doğrudan iletişime geçerek bir 28nm üretim kapasitesine sahip fabrika kurma çalışmalarına katıldığı ortaya çıktı. Hollanda istihbaratının Ağustos 2024’teki operasyonuyla tutuklandı.
18 ila 32 ay arası hapis cezası ile karşı karşıya olan German A., şu anda yargı süreciyle karşı karşıya. Öte yandan ASML ve NXP, kendisine karşı hukuki işlemler başlattıklarını duyurdu.
Teknoloji Dünyasında Güvenlik Alarmı: Bu Olay Ne Anlama Geliyor?
Bu olay sadece bir bireysel casusluk vakası değil, aynı zamanda global yarı iletken savaşlarının ne denli derinleştiğini de gözler önüne seriyor. ABD, AB ve Uzak Doğu merkezli çip devleri, Rusya ve Çin gibi ülkelerden gelen entegre casusluk stratejilerine karşı savunmalarını güçlendirmek zorunda kalıyor.
TSMC, ASML, NXP gibi firmaların hedef alınması, üretim süreçlerindeki entelektüel mülkiyetin artık doğrudan bir jeopolitik araç haline geldiğini açıkça gösteriyor.
