Tarihin En Büyük Zirai Donu! Çiftçilere Destekler Ne Kadar Yeterli Olacak?
34 İl Etkilendi, Yaralar Sarılmaya Başlandı
Türkiye tarihinin en büyük zirai don felaketinde, 34 ilde üretim yapan çiftçiler ağır kayıplar yaşadı. 16 farklı meyve türünde ciddi hasarlar oluşurken, Tarım ve Orman Bakanlığı ilk günden itibaren sahada hasar tespiti çalışmalarını sürdürüyor. Önümüzdeki bir ay içerisinde nihai zarar raporlarının tamamlanması bekleniyor.
İlk veriler, özellikle kayısıda yüzde 90'a, üzüm ve fındıkta ise yüzde 50'nin üzerinde kayıpların yaşandığını ortaya koyuyor.
Sigortalı Çiftçilere Hızlı Ödeme Yapılacak
1 Şubat - 14 Nisan tarihleri arasındaki dönem zirai don kapsamına alınarak, tarım sigortası yaptıran üreticilerin zararları poliçeleri doğrultusunda karşılanacak. TARSİM ekipleri, hasar tespiti ve ekspertiz işlemlerini hızla tamamlayarak ödemeleri gerçekleştirecek.
TARSİM verilerine göre sigorta yaptırma oranları ürüne göre farklılık gösteriyor:
- Üzüm: %54
- Kayısı: %28
- Fındık: %22
- Elma: %25
Hasar oranına bağlı olarak, çiftçiler hak ettikleri tazminat miktarını alacak.
Sigortasız Çiftçiler İçin Destek Mekanizması
Tarım sigortası bulunmayan ancak Çiftçi Kayıt Sistemi'ne kayıtlı üreticiler de destekten mahrum bırakılmayacak. Bu üreticilere, bu üretim sezonunda yaptıkları masraflar baz alınarak ilave destek sağlanacak.
Örneğin:
- Bir çiftçinin 1.000 TL'lik üretim harcaması varsa ve mahsulü tamamen zarar gördüyse, bu tutarın tamamı devlet tarafından ödenecek.
- Eğer zarar oranı %50 ise, harcamanın 500 TL'lik kısmı üreticiye destek olarak verilecek.
Bu uygulama ile üreticilerin mali kayıplarının en aza indirilmesi hedefleniyor.
Zirai Donun Türkiye Ekonomisine Olası Yansımaları
34 ili etkileyen zirai don, yalnızca tarım üreticilerini değil, Türkiye'nin genel ekonomik yapısını da tehdit ediyor. Özellikle kayısı, üzüm ve fındık gibi ihracat kalemlerinde yaşanacak daralmalar, dış ticaret dengesine doğrudan yansıyabilir. Gıda fiyatlarındaki artış ise tüketici enflasyonunu tetikleyebilir. Bu süreç, tarım politikalarında yeni düzenlemeleri gündeme getirebilir.
İklim Değişikliği ve Tarımsal Sigorta Sistemlerinin Önemi
Son yıllarda artan iklim değişikliği etkileri, zirai felaketlerin sıklığını ve şiddetini artırıyor. Bu gerçeklik, tarım sigortasının artık bir tercih değil zorunluluk haline geldiğini gösteriyor. Çiftçilerin daha fazla korunması için TARSİM kapsamının genişletilmesi ve yeni risk senaryolarının sisteme dahil edilmesi gerektiği uzmanlar tarafından vurgulanıyor.
Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) Olmayan Üreticiler İçin Riskler
Devlet desteklerinden yararlanabilmek için Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıt zorunluluğu bulunuyor. Ancak kayıtlı olmayan üreticiler, yaşanan felaketlerde hem sigorta kapsamı dışında kalıyor hem de doğrudan devlet yardımlarından mahrum oluyor. Bu durum, kayıt dışı tarımın uzun vadede üretici üzerindeki ekonomik riskleri artırmasına neden oluyor.
Bakanlık ve TARSİM Ekipleri Sahada
Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri ile TARSİM uzmanları, felaketten etkilenen bölgelerde sahada aktif olarak çalışmalarını sürdürüyor. Nihai zarar tespitlerinin tamamlanmasının ardından, tazminat ödemeleri ve ek desteklerin hızlı bir şekilde çiftçilere ulaştırılması planlanıyor.
